رباعیات مندرج در سفینۀ مکتوب به سال ۶۵۱ ق

Authors

مهرداد چترایی عزیزآبادی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

abstract

دست نویس های بازمانده از سده های گذشته مشتمل بر فواید گوناگون ادبی و تاریخی فراوان و برطرف کنندۀ ابهامات بسیاری از متون نظم و نثر فارسی است. از آن رو که تعداد زیادی از نسخه­های خطی هنوز در معرض تصحیح و تحقیق قرار نگرفته، برای دستیابی به آگاهی­های دقیق از احوال و آثار گویندگان و نویسندگان دوره­های مختلف ادبی فارسی، نخستین گام، شناسایی و تصحیح آن نسخ خطی است. از جملۀ نسخه­های خطی تقریباً ناشناخته، مجموعه­ای پراکنده است که متعلق به استاد فقید، جلال الدین همایی بوده که پس از درگذشت ایشان به کتابخانۀ ملی واگذار شده است. مجموعۀ مذکور به سال 651 ق کتابت شده و شامل یادداشت­های پراکنده، رسایل کوتاه و ابیات فارسی و عربی است. بیشتر محتویات این مجموعه – به­ویژه آثار منظوم آن- نویافته است و تاکنون با وجود اهمیت فراوان آن، هم به لحاظ تاریخی و هم از نظر محتوایی، به چشم محققان ادب فارسی نیامده است. این مقاله، ضمن معرفی اجمالی دست نویس پیش­گفته برای نخستین بار، رباعیات فارسی آن را تصحیح و ارائه می­کند و با مراجعه به منابع درباره گویندگان آن تحقیق می­کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رباعیات مندرج در سفینۀ مکتوب به سال 651 ق

دست‌نویس‌های بازمانده از سده‌های گذشته مشتمل بر فواید گوناگون ادبی و تاریخی فراوان و برطرف کنندۀ ابهامات بسیاری از متون نظم و نثر فارسی است. از آن رو که تعداد زیادی از نسخه­های خطی هنوز در معرض تصحیح و تحقیق قرار نگرفته، برای دستیابی به آگاهی­های دقیق از احوال و آثار گویندگان و نویسندگان دوره­های مختلف ادبی فارسی، نخستین گام، شناسایی و تصحیح آن نسخ خطی است. از جملۀ نسخه­های خطی تقریباً ناشناخته،...

full text

بررسی و نقد انتساب رباعیات مشترک خیام و مجدهمگر با استناد به نسخۀ 697 ق موزۀ بریتانیا

بسیاری از رباعیات منسوب به خیام در جای­جای متون نظم فارسی به نام شاعران دیگر نیز ضبط شده ﺍست و این موضوع سبب شده که پژوهشگران با تردید در انتساب این رباعیات به شاعری خاص، در مورد خیام و رباعیات وی نیز دستخوش خطا شوند. بیش از یک سده است که پژوهشگران ایرانی و خارجی دربارۀ صحت انتساب این قبیل رباعیات تحقیق کردهﺍند اما ضرورت پژوهشهای بیشتر در این زمینه همچنان به قوت خود باقی است. این مقاله با مطالع...

full text

پژوهشی درباره قیام مردم اصفهان در سال 789 هـ ق

این نوشتار پژوهشی است دربارۀ زمینه‌های اجتماعی قیام مردم اصفهان در جریان حملۀ امیرتیمور به قلمرو آل‌مظفر در سال 789 هـ ق و بازخوانی متون وقایع‌نگار دربارۀ این رویداد. از آنجایی که مورخان تیموری به عنوان عوامل مشروعیت‌بخش حکومت تنها بر جنبۀ ویژه‌ای از این رویداد تأکید کرده‌اند، جنبه‌های دیگر رویداد مانند نقش گروه‌های اجتماعی، اسباب و زمینه‌های اجتماعی شکل‌گیری رویداد، سرنوشت قیام و غیره در گزارش...

full text

اسنادی از حج گزاری ایرانیان در سال 1324 ق.

نسخة خطی شمارة (1481) در کتابخانة مجلس سنا که به کتابخانة مجلس شورای اسلامی منتقل شده، حاوی مجموعه‌ای از اسناد و مدارک است و در فریم 21 و 22 و 23 تصویر آن، سه سند آمده که محتوای این سه برگ از این قرار است:

full text

نوستالژی در رباعیات خیام

نوستالژی یا غم غربت، همان حس دل تنگیو اندوه انسان‌ها نسبت به گذشته و آن چیزهایی است که در زمان حاضر آنها را در دسترس خود نمی‌بینند. تغییر و تحوّل اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و عاطفی این حس غریب غربت را در انسان‌ها بر می‌انگیزد. نگرش بدبینانه و پوچ انگارانه به جهان هستی و به طور کلّی اندوه مرگ و فناپذیری انسان یکی از انواع نوستالژی است که از آن به نوستالژی فلسفی تعبیر می‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۱۳۷-۱۶۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023